Kilo verme, sağlıklı yaşam ya da herhangi bir kişisel gelişim sürecinde, sosyal medyada, dergilerde ve televizyon programlarında “başarı hikâyeleri” ile karşılaşmak artık çok sıradan. Öncesi-sonrası fotoğrafları, dramatik dönüşüm öyküleri ve hızlı değişim vaatleri, pek çok kişiye başlangıç motivasyonu sağlar.
Ancak bu hikâyeler her zaman göründüğü kadar masum değildir. Bir noktadan sonra, ilham kaynağı olmaktan çıkıp kıyaslama tuzağına dönüşebilir. İnsan, başkasının ulaştığı sonuca bakıp kendi sürecini değersiz hissetmeye başlayabilir.
Peki bu kıyaslama, motivasyonu artıran sağlıklı bir rekabet mi yaratır yoksa özgüveni zedeleyen bir baskı mı oluşturur?
1. Başarı Hikâyelerinin Psikolojimizdeki Etkisi
İnsan beyni, başkalarının başarılarını gördüğünde iki farklı tepki verir:
-
Model Alma: “O yaptıysa ben de yapabilirim” düşüncesi ile motive olmak.
-
Kıyaslama ve Yetersizlik: “Ben neden onun kadar hızlı ilerleyemiyorum?” duygusuyla özgüven kaybı yaşamak.
Motivasyon açısından model alma yararlı olsa da, sürekli kıyaslama duygusal yıpranmaya yol açar.
2. Kıyaslamanın Zararları
2.1 Gerçekçi Olmayan Beklentiler
Başarı hikâyelerinin çoğu, sürecin tamamını değil, yalnızca en çarpıcı kısımlarını gösterir. Zorluklar, aksaklıklar, duraklama dönemleri genellikle gizlenir. Bu da izleyicide “her şey kolay oldu” algısı yaratır.
2.2 Kendini Değersiz Hissetmek
Kendi sürecinizde attığınız adımları küçümsemeye başlarsınız. “Benim değişimim yeterince hızlı değil” düşüncesi, motivasyonu kırar.
2.3 Sürecin Keyfini Kaçırmak
Kendi hedeflerinize odaklanmak yerine, başkasının hızına yetişmeye çalışırsınız. Bu da sürecin doğal akışını bozar.
3. Sosyal Medyanın Rolü
Instagram, TikTok ve YouTube gibi platformlarda “önce-sonra” paylaşımları binlerce beğeni alıyor. Ancak şunları unutmamak gerekir:
-
Fotoğraflar ışık, açı, filtre ve pozlama ile manipüle edilebilir.
-
Kilo verme hızı kişiden kişiye farklıdır.
-
Herkes aynı genetik yapıya, metabolizma hızına ve yaşam şartlarına sahip değildir.
Sosyal medyada gördüğünüz hikâye, çoğu zaman gerçeğin filtrelenmiş bir versiyonudur.
4. Sağlıklı Bir Kıyaslama Mümkün mü?
Evet, kıyaslama tamamen zararlı olmak zorunda değil. Ancak burada kritik fark, kiminle kıyasladığınız ve amacınız.
Sağlıklı kıyaslama için:
-
Kendinizin geçmiş halinizle karşılaştırın.
-
İlham aldığınız kişilerin sürecini örnek alın ama birebir kopyalamaya çalışmayın.
-
Hedefinizi kendi yaşam şartlarınıza göre belirleyin.
5. Kendi Yolunuza Odaklanmanın Faydaları
-
Gerçekçi Beklentiler:
Kendi sürecinizi kendi hızınızda ilerletmek, hayal kırıklığı riskini azaltır.
-
Motivasyonun Sürmesi:
Dışarıdan gelen baskılara değil, kendi gelişiminize odaklandığınızda motivasyon daha uzun ömürlü olur.
-
Duygusal Denge:
Kıyaslama stresi ortadan kalkar, sürecin keyfini çıkarmak kolaylaşır.
6. Kıyaslama Tuzağından Kurtulma Stratejileri
-
Sosyal Medya Diyeti Yapın:
Sizi sürekli kıyaslamaya iten hesapları takipten çıkarın.
-
Kendi Başarı Günlüğünüzü Tutun:
Haftalık küçük gelişmelerinizi yazın, fotoğraflayın.
-
Hedeflerinizi Yeniden Tanımlayın:
Sadece kiloya değil, güç, dayanıklılık, enerji seviyesi gibi farklı ölçütlere de odaklanın.
-
Profesyonel Destek Alın:
Diyetisyen veya psikolog desteği, sağlıklı hedefler belirlemenize yardımcı olur.
7. Gerçek Hayattan Bir Örnek
Diyelim ki Ayşe ve Elif aynı gün diyete başladı. Ayşe, 2 ayda 10 kilo verdi, Elif ise 4 kilo. Sosyal medyada Ayşe’nin öncesi-sonrası fotoğrafları beğeni toplarken, Elif kendini yetersiz hissetmeye başladı.
Oysa Elif’in kaybettiği 4 kilo, kas kaybı olmadan, sağlıklı bir hızla verilmişti. Uzun vadede bu tempo, koruma sürecinde daha avantajlı olacaktı.
Bu örnek, başkalarının hızına bakarak kendi başarımızı küçümsemenin ne kadar yanıltıcı olabileceğini gösterir.
Başarı hikâyeleri, doğru kullanıldığında motive edici olabilir. Ancak sürekli kıyaslama yapmak, gerçekçi olmayan beklentiler, özgüven kaybı ve sürecin keyfini kaçırma gibi ciddi zararlara yol açabilir.
Kendi sürecinizi başkalarının filtreden geçmiş görüntüleriyle değil, geçmişteki halinizle kıyaslayın. Unutmayın, her beden farklıdır, her yolculuk kendine özgüdür. Sizin hızınız, sizin hikâyenizdir.
Belki defalarca başladınız… belki de hep bir şeyler eksik kaldı. Diyet listeleri indirildi, kalori hesapları yapıldı, spor salonlarına gidildi ama sürdürülemedi. Çünkü sağlıklı yaşam bir ezber değil, sizinle birlikte şekillenen bir süreçtir. Diyetisyen Aslı Aktürk olarak, yalnızca liste vermekle kalmıyorum; size özel, yaşam tarzınıza uyumlu, psikolojik ve fiziksel ihtiyaçlarınızı dikkate alan bir yaklaşım sunuyorum. Hedefiniz ister kilo vermek, ister hormon dengenizi yeniden kurmak, isterse bağırsak sağlığınızı iyileştirmek olsun, ben sizin yanınızdayım. Sizi tanımadan, hayatınızı dinlemeden, yargılamadan sadece neyin “işe yaradığını” değil, neyin “size iyi geldiğini” birlikte buluyoruz.
Zamanla yarışırken kendinizi ihmal ettiğinizi fark ediyorsanız, yalnız değilsiniz. Modern yaşamın hızlı temposunda çoğu zaman önceliklerimiz değişiyor, fakat bedenimizin verdiği sinyaller bir şekilde kendini hatırlatıyor. Uyandığınızda yorgun hissediyorsanız, öğün atlarken vicdan azabı duyuyorsanız ya da tartıdaki sayı bir döngü gibi inip çıkıyorsa, bu yalnızca “beslenme sorunu” değil; yaşamla kurduğunuz dengenin bozulduğunu gösterir. İşte tam da bu noktada birlikte yeniden inşa edebileceğimiz bir yolculuk başlıyor. Size özel analizlerle, bilimsel temelli ama esnek bir sistemle, hem ruhunuza hem bedeninize iyi gelecek bir denge kuruyoruz. Çünkü her bedene aynı reçete yazılamaz; siz eşsizsiniz, yolculuğunuz da öyle olmalı.
Kendinize yatırım yapmanın zamanı geldi. Ertelediğiniz her başlangıç, sizi biraz daha yoran bir alışkanlığa dönüşmesin. Bugün, hayatınızda bir fark yaratmak için doğru gün olabilir. Eğer hazırsanız, ister danışmanlık ofisimde yüz yüze, ister Türkiye’nin ya da dünyanın herhangi bir yerinden online olarak buluşabiliriz. İlk görüşmemizde sadece kilo değil; uykunuzdan stres düzeyinize, sosyal alışkanlıklarınızdan günlük rutinlerinize kadar her şeyi birlikte analiz ediyoruz. Hemen bana ulaşabilir, size özel süreci başlatabilirsiniz. Sizin hikâyeniz önemli, çünkü sağlık sadece bir hedef değil; her sabah uyanırken hissettiğiniz huzurun ta kendisidir.
